CTET -अभ्यासक्रमाची रचना आणि स्वरुप (पेपर I आणि पेपर II)

पेपर I (इयत्ता 1 ते 5 साठी) प्राथमिक टप्पा

घटकनिहाय अभ्यासक्रम

१.बाल विकास आणि अध्यापनशास्त्र- एकुण ३० गुण -३० प्रश्ने

 हा पहिला भाग असणार आहे. यामध्ये खालील प्रमाणे प्रश्नसंख्या असणार आहे.

अ) बालविकास (प्राथमिक शाळा बालक) -१५ प्रश्ने येणार आणि १५ गुण मिळणार

  • विकासाची संकल्पना आणि त्याचा शिक्षणाशी संबंध
  • मुलांच्या विकासाची तत्त्वे
  • आनुवंशिकता आणि पर्यावरण सामाजिकीकरण प्रक्रियांचा प्रभाव: सामाजिक जग आणि मुले (शिक्षक, पालक, समवयस्क)
  • पायगेट, कोहलबर्ग आणि वायगोत्स्की: रचना आणि गंभीर दृष्टीकोन
  • बाल-केंद्रित आणि प्रगतीशील शिक्षणाच्या संकल्पना बुद्धिमत्तेच्या निर्मितीचा गंभीर दृष्टीकोन
  • बहु-आयामी बुद्धिमत्ता
  • सामाजिक रचना म्हणून भाषा आणि विचार लिंग; लिंग भूमिका, लिंग-पूर्वाग्रह आणि शैक्षणिक सराव
  • शिकणाऱ्यांमधील वैयक्तिक फरक, च्या विविधतेवर आधारित फरक समजून घेणे
  • भाषा, जात, लिंग, समुदाय, धर्म इ. शिकण्याचे मूल्यांकन आणि शिक्षणाचे मूल्यांकन यातील फरक; शाळा-आधारित
  • मूल्यांकन, सतत आणि सर्वसमावेशक मूल्यमापन: दृष्टीकोन आणि सराव
  • विद्यार्थ्यांच्या तयारीच्या पातळीचे मूल्यांकन करण्यासाठी योग्य प्रश्न तयार करणे; वर्गात शिकणे आणि गंभीर विचार वाढवणे आणि विद्यार्थ्यांच्या यशाचे मूल्यांकन करणे. सर्वसमावेशक शिक्षणाची संकल्पना आणि विशेष मुलांना समजून घेणे

ब) सर्वसमावेशक शिक्षणाची संकल्पना आणि विशेष मुलांना समजून घेणे  5 प्रश्न

  • वंचित आणि वंचितांसह विविध पार्श्वभूमीतील विद्यार्थ्यांना अध्ययन करणे, शिकण्यात अडचणी, कमजोरी इत्यादी असलेल्या मुलांच्या गरजा पूर्ण करणे. प्रतिभावान, सर्जनशील,
  • विशेष सक्षम शिष्यांना संबोधित करणे
  1. c) अध्यायन आणि अध्यापनशास्त्र 10 प्रश्न येतील
  2. मुले कशी विचार करतात आणि शिकतात; मुले शाळेत यश मिळवू शकत नाहीत कसे आणि का कामगिरी

भाषाकौशल्ये,अध्यापन पध्दतीत,शिक्षणतज्ञ,वर्गनियंत्रण,भाषाविकास,चुका कल्पना,आकलन क्षमता, वाचन,लेखन,श्रावण मुल्यमापन पध्दतील यावर प्रश्ने असतील.

शिकवण्याच्या आणि शिकण्याच्या मूलभूत प्रक्रिया; मुलांची शिकण्याची रणनीती;

सामाजिक क्रियाकलाप: शिक्षणाचा सामाजिक संदर्भ.

मूल एक समस्या सोडवणारा आणि वैज्ञानिक तपासक म्हणून • मुलांमध्ये शिकण्याच्या पर्यायी संकल्पना, मुलांच्या ‘त्रुटी’ समजून घेणे

शिकण्याच्या प्रक्रियेतील महत्त्वपूर्ण टप्पे.

  • अनुभूती आणि भावना • प्रेरणा आणि शिक्षण
  • वैयक्तिक आणि पर्यावरणीय शिक्षणामध्ये योगदान देणारे घटक

मुल समजून घेताना आपण असे अनेक प्रश्न आपणास येणार आहोत आपण्ास प्रश्न येतात परंतू आपले नियोजन व कोणते प्रश्ने येणार आहेत हे माहित नसते त्यामुळे आपले नुकसान होते १ गुण आपले भविष्ये घडवतो .

भाषा -१ अभ्याक्रम आणि स्वरुप     ३० गुण आहेत

यामध्ये दोन भाग आहेत जे आापणास मार्क देवू शकतात काळजीपूर्वक नियोजन केले तर हे शक्य आहे.

अ) भाषेचे आकलन या घटकाला १५ गुण आहेत. १५ प्रश्ने

  • न पाहिलेले परिच्छेद वाचणे – दोन परिच्छेद एक गद्य किंवा नाटक आणि एक कविता ज्यामध्ये आकलन, अनुमान, व्याकरण आणि शाब्दिक क्षमता यावर प्रश्न असतील (गद्य उतारा साहित्यिक, वैज्ञानिक, कथात्मक किंवा चर्चात्मक असू शकतो)
  • वरील भागावर आपणास तयारी करायची आहे.
  1. b) भाषा विकासाचे शिक्षणशास्त्र • शिक्षण आणि संपादन १५ प्रश्ने गुण १५
  • भाषा शिकवण्याची तत्त्वे ऐकण्याची आणि बोलण्याची भूमिका; भाषेचे कार्य आणि मुले ती साधन म्हणून कशी वापरतात
  • मौखिक आणि लिखित स्वरूपात कल्पना संप्रेषण करण्यासाठी भाषा शिकण्यासाठी व्याकरणाच्या भूमिकेवर गंभीर दृष्टीकोन
  • विविध वर्गात भाषा शिकवण्याची आव्हाने; भाषेतील अडचणी, चुका
  • आणि विकार भाषा कौशल्ये
  • भाषेचे आकलन आणि प्रवीणता यांचे मूल्यमापन करणे: बोलणे, ऐकणे, वाचणे आणि लिहिणे अध्यापन-शिक्षण साहित्य: पाठ्यपुस्तक, मल्टी-मीडिया साहित्य, बहुभाषिक संसाधन
  • उपचारात्मक अध्यापन ,अध्यापन-शिक्षण साहित्य: पाठ्यपुस्तक, मल्टी-मीडिया

IV गणित – ३० प्रश्ने

 

  • अ) अभ्याक्रम/किंवा गाभा घटक
  • भूमिती
  • आकार आणि अवकाशीय समज
  • आमच्या सभोवतालचे घन
  •  संख्या
  •  बेरीज आणि वजाबाकी
  • गुणाकार भागाकार
  • मोजमाप
  • वजन
  • वेळ खंड
  • डेटा हाताळणी • नमुने
  • पैसा
  • वरील घटकावर प्रश्ने येतील आपण त्याप्रमाणे तयारी करणार आहोत.
  • ब) शैक्षणिक समस्या १५ गुण
  • 15 प्रश्न
  • गणिताचे स्वरूप/तार्किक विचार; मुलांची विचारसरणी आणि तर्क पद्धती समजून घेणे आणि अर्थ आणि शिकण्याची रणनीती
  • अभ्यासक्रमात गणिताचे स्थान
  • गणिताची भाषा
  • सामुदायिक गणित
  • औपचारिक आणि अनौपचारिक पद्धतींद्वारे मूल्यांकन
  • शिकवण्याच्या समस्या
  • त्रुटी विश्लेषण आणि शिकणे आणि शिकवण्याच्या संबंधित पैलू
  • निदान आणि उपचारात्मक शिक्षण
  1. पर्यावरणीय अभ्यास 30 प्रश्न
  • अ) अभ्याक्रम / गाभा घटक
  1. कुटुंब आणि मित्र: 15 प्रश्न् 15 गुण
  • 1.1 संबंध
  • 1.2 काम करा आणि खेळा
  • 1.3 प्राणी
  • १.४ वनस्पती:
  • ii अन्न आजारी. निवारा
  • iv पाणी.
  1. प्रवास /दळणवळण
  2. गोष्टी आम्ही बनवतो आणि करतो
  • ब) शैक्षणिक समस्या १५ प्रश्ने १५ गुण
  • EVS ची संकल्पना आणि व्याप्ती
  • ईव्हीएसचे महत्त्व, एकात्मिक ईव्हीएस
  • पर्यावरणीय अभ्यास आणि पर्यावरण शिक्षण
  • शिकण्याची तत्त्वे
  • विज्ञान आणि सामाजिक विज्ञानाचा व्याप्ती आणि संबंध.
  • संकल्पना सादर करण्याचे दृष्टीकोन
  • उपक्रम पर्यावरण विषयक
  • प्रयोग/व्यावहारिक कार्य
  • चर्चा
  • CCE मुल्यमापन
  • शिकवण्याचे साहित्य/साहाय्य
  • समस्या
error: Content is protected !!
Scroll to Top